Concerning the Cosmos

Vaak zit er een best lange periode tussen het schrijven en het effectief gespeeld horen van een stuk muziek. Zo een zevental maanden. Niet als algemeen geldende regel, gewoon deze keer. Dat eerste maal horen is steeds een beetje spannend. Uiteraard klopt alles in je hoofd, of dat is toch alleszins de bedoeling, maar het innerlijke oor en analoge geluidsgolven durven soms wel eens te clashen. Dat hoeft uiteraard geen ramp te zijn. Niemand is perfect. Plus, dat is ten slotte de hele bestaansreden voor repetities. De lezing en het aanvoelen van de uitvoerder afstellen op de intenties en wensen van de componist. Wanneer het juist zit gaat er weinig boven een geslaagde repetitie.

Een paar dagen geleden was er zo één. Pianisten Ivo Delaere en Lukas Huisman spelen in januari het Concertgebouw Brugge ten dans en, tussen best intimiderende kleppers als Crumb, Messiaen en Van Parys zit eveneens de wereldcreatie van mijn Concerning the Cosmos. Een stuk geschreven in opdracht van het Concertgebouw, speciaal voor Simplexity, het pianoduo van beide heren. Ze zullen er het eerste deel van spelen. Dat deel bestaat – een beetje kort door de bocht – uit herhaling, sporadisch afgewisseld met uitbarstingen. Woorden durven nogal eens vaag te zijn wanneer het over tonen gaat.

Extra-muzikale inspiratiebron en tevens de hele insteek van het programma: De kosmos door de oren van componisten van nu, vormde de kosmos zelf. Uiteraard niet het goddelijke hand soort gezever of ander triviaal gezwets. Neen. Een geluidloze uitbarsting gevolgd door miljoenen jaren hete plasma-brij die tijdens het afkoelen vorm geeft aan meer complexe verbindingen. Stofwolken die tergend langzaam sterren vormen om daarna in een fractie van een seconde te imploderen en zo al doende het heelal zwaardere elementen schenken. Het – vanuit menselijk perspectief – gaan van chaos naar steeds grotere orde en uiteindelijk – nadat wij er dan al miljarden jaren niet meer zijn (wat heerlijk antropocentrisch) – weer helemaal terug; volmaakte entropie. Liefdevol kregen de drie delen respectievelijk de titels Soup, Stars & Void mee. Een stuk hoeft geen extra-muzikale trigger te hebben maar deze keer had het die dus wel. Tot daar mijn goedbedoelde intenties.

Vorige dinsdag dan werd ik door het Simplexity pianoduo uitgenodigd om het samen over de uitvoering te hebben. Na een vruchteloze zoektocht naar vibrafoon mallets met rubberen kop ( er dient op de snaren geslagen; dat klinkt in werkelijkheid een pak beter dan dat het hier op digitaal papier doet) kwam ik, helaas, met lege handen bij het Orpheus instituut aan. Een plek in Gent voor muzikaal onderzoek alwaar piano’s staan. Meer zelfs, waar twee piano’s in dezelfde ruimte staan. Dat kwam dan weer geweldig goed uit aangezien het stuk om twee volwaardige piano’s vraagt; het leek er bijna om gedaan.

Met een verse kop stomende koffie en de hand luisterde ik ietwat gespannen voor de eerste maal naar het auditieve resultaat van mijn schrijven. Het klonk, op details na, net zoals ik het me ingebeeld en neergeschreven had. Meer dan een beetje tevreden werden de daaropvolgende uren aan heerlijke mierenneukerij besteed. Een komma hier, pedaaltje daar, fermate van naar en dergelijke meer. De uiterst productieve voormiddag werd tot slot met een nabeschouwende lunch afgerond. Neen, er gaat bijzonder weinig boven een geslaagde repetitie.

Het finale resultaat kunt u zondag 13 januari in Brugge beluisteren; u bent van harte welle gekomen.